Czy studentka VI roku studiów teologicznych jednolitych magisterskich ma kwalifikacje do nauczania przedmiotu? Czy może zacząć przygotowanie do zawodu? Z jakiego artykułu KN powinna być zatrudniona? Czy należy się jej dodatek wiejski – czy pod względem płacowym traktujemy ją jako pracownika z kwalifikacjami?

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r., poz. 984) stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która:

1) posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje;

2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;

3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.

Z kolei art. 9 ust. 2 KN stanowi, że minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w stosunku do nauczycieli szkół artystycznych – minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami, w drodze rozporządzenia, określa szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, wskazując w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i placówek, warunki uzyskiwania kwalifikacji do nauczania języków obcych, także poprzez egzaminy znajomości języka i wykaz tych egzaminów oraz może określić szkoły i wypadki, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli, uwzględniając w szczególności potrzeby kształcenia zawodowego. Na podstawie wskazanego przepisu zostało wydane rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 sierpnia 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2023 r., poz. 2102). Stosownie do § 8 ww. rozporządzenia kwalifikacje do nauczania religii posiada osoba, która spełnia wymagania kwalifikacyjne określone w porozumieniach zawartych między ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania a Konferencją Episkopatu Polski, a także władzami innych kościołów i związków wyznaniowych.

Porozumienie z dnia 3 kwietnia 2019 r. pomiędzy Konferencją Episkopatu Polski oraz Ministrem Edukacji Narodowej w sprawie kwalifikacji zawodowych wymaganych od nauczycieli religii (Dz. Urz. Men z 2019 r., poz.9) określa różne poziomy wymagań kwalifikacyjnych w zależności od szkoły lub placówki, w której mam być zatrudniony nauczyciele religii. Od nauczyciela religii zatrudnionego w szkołach ponadpodstawowych wymaga się ukończenia studiów wyższych. Natomiast zgodnie z § 3 porozumienia, kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela religii w szkołach podstawowych i branżowych szkołach I stopnia, z wyjątkiem specjalnych, posiada osoba, która:

1) ma kwalifikacje określone w § 2 lub

2) ukończyła studia pierwszego stopnia na kierunku teologia w uczelni prowadzonej przez Kościół katolicki albo w uczelni publicznej prowadzącej kształcenie w zakresie teologii katolickiej oraz posiada przygotowanie pedagogiczne do nauczania religii lub

3) posiada dyplom ukończenia kolegium teologicznego oraz posiada przygotowanie pedagogiczne do nauczania religii lub

4) jest alumnem wyższego seminarium duchownego po ukończeniu czwartego roku jednolitych studiów magisterskich lub studentem studiów na kierunku teologia w uczelni prowadzonej przez Kościół katolicki albo w uczelni publicznej prowadzącej kształcenie w zakresie teologii katolickiej po ukończeniu czwartego roku jednolitych studiów magisterskich.

Osoba będąca na VI roku studiów teologicznych posiada kwalifikacje do bycia nauczycielem religii w szkole podstawowej i branżowej I stopnia. Z uwagi na fakt, że w świetle rozporządzenia w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli osoba, o której mowa w pytaniu posiada kwalifikacje do nauczania religii, to jest zatrudniana w oparciu o art. 10 ust. 2 KN jeżeli posiada przygotowanie pedagogiczna, a jak go nie ma w oparciu o art. 10 ust. 3 KN z zobowiązaniem do uzupełnienia przygotowania pedagogicznego. Nauczyciel jest zatrudniany jako nauczyciel poczatkujący, który jest zobowiązany do odbycia przygotowania zawodowego.