Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r., poz. 1762, ze zm.) w 2022 r. została dotąd czterokrotnie zmieniona – Dz. U. poz. 935, poz. 1116, poz. 1700 i poz. 1730.
Zmiany Karty Nauczyciela w 2022 r. zostały dokonane poprzez:
Ustawa z dnia 24 marca 2022 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela dokonała jednorazowej regulacji płac nauczycieli w okresie od dnia 1 maja 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. Średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 Karty Nauczyciela zwiększono o 4,4%.
Z uwagi na powyższe w roku 2022 część oświatowa subwencji ogólnej, o której mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 1672 ze zm.), uległa zwiększeniu o kwotę 1 671 100 tys. zł ze środków rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na zmiany systemowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, w tym w finansowaniu zadań oświatowych.
Ustawa z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw dokonała przede wszystkim zmian na stanowiskach nauczycieli specjalistów związanych szczególnie z pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Do pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych, doradców zawodowych w przedszkolach i szkołach dla dzieci i młodzieży, które nie mają charakteru specjalnych, dodano pedagogów specjalnych, których wymiar zatrudnienia ustaliły organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego (jednak w wymiar ten nie może przekraczać 22 godzin tygodniowo).
Ustalono m. in., że w przypadku przedszkola, szkoły lub zespołu, w których liczba dzieci lub uczniów przekracza 50, liczba obowiązkowych etatów nauczycieli:
1) pedagogów specjalnych nie może być niższa niż 25% łącznej liczby etatów nauczycieli specjalistów,
2) psychologów nie może być niższa niż 25% łącznej liczby etatów nauczycieli specjalistów.
Określono, że w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 łączna liczba etatów nauczycieli pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów lub terapeutów pedagogicznych w przedszkolu, szkole lub zespole nie może być niższa niż:
1) 1,5 etatu, który powiększa się o 0,2 etatu na każdych kolejnych 100 dzieci lub uczniów – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 100;
2) 1 etat – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 50 i nie przekracza 100;
3) 0,5 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 30 i nie przekracza 50;
4) 0,25 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów wynosi od 1 do 30.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich tworząc nowy rodzaj placówek (okręgowe ośrodki wychowawcze), objęła uregulowaniami Karty Nauczyciela nauczycieli wymienionych ośrodków.
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw dokonała wielu niezwykle istotnych zmian w statusie nauczycieli. Zmienione zostały zasady oceniania nauczycieli, i tak m. in.:
- określono przypadki, w których ocena nauczyciela jest obowiązkowa i wynika z mocy ustawy,
- ustalono wpływ oceny pracy nauczyciela początkującego na jego pracę w danej szkole,
- wprowadzono dotychczas niespotykany sposób oceny spełniania szczegółowych kryteriów oceny (wymienionych w przepisie wykonawczym a nie w ustawie) poprzez punktację (i procentowy wpływ na wartość oceny pracy),
- ustalono, które oceny pracy dyrektor musi zrealizować w 21 dni, a które w maksymalnie w 3-miesięcznym terminie.
Przebudowane zostały zasady awansu zawodowego nauczycieli, i tak m. in.:
- ustalono stopnie awansu zawodowego nauczycieli:
- nauczyciel mianowany,
- nauczyciel dyplomowany,
- nauczyciel zatrudniony od 1 września 2022 r. w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru czasu pracy zgodnie z kwalifikacjami został nauczycielem początkującym odbywającym przygotowanie do zawodu nauczyciela (3 lata 9 miesięcy),
- określono także kto i na jakich zasadach odbywa staż na dotychczasowych (obowiązujących przed 1 września 2022 r. przepisach Karty Nauczyciela).
Ustalono, że stosunek pracy z osobą rozpoczynającą pracę w szkole nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony na dwa lata szkolne, jeżeli ta osoba:
- nie posiada stopnia awansu zawodowego oraz
- posiada wymagane kwalifikacje.
Wprowadzono nowy obowiązek dla nauczyciela w ramach zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela (czyli w ramach innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych przedszkola, szkoły i placówki, w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych uwzględniających potrzeby i zainteresowania uczniów).
Od 1 września 2022 r. nauczyciel jest obowiązany do dostępności w przedszkolu, szkole i placówce samorządowej w wymiarze 1 godziny tygodniowo, a w przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – w wymiarze 1 godziny w ciągu 2 tygodni, w trakcie której, odpowiednio do potrzeb, prowadzi konsultacje dla
uczniów lub wychowanków lub ich rodziców.
Leszek Zaleśny
zwiń >>