Będący w zawieszeniu nauczyciel (trwa postępowanie wyjaśniające) kontaktuje się z rodzicami podopiecznych i mówi nieprawdę, że dzieci w szkole są nakłaniane do podpisywania nieprawdziwych wyjaśnień oraz że są zastraszane przez pedagoga. Jakie prawne możliwości ma dyrektor, by zapobiec dalszemu szkalowaniu placówki i pracowników?

Na wstępie należy zaznaczyć, że nie można nikogo ograniczać w możliwościach kontaktu z innym osobami. Zakaz kontaktu może być jedynie wydany w postępowaniu przygotowawczym jako środek zapobiegawczy (art. 275 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. –Kodeks postępowania karnego, t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 534), w postępowaniu sądowym w wyroku jako środek karny (art. 39 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2345), w postępowaniu sądowym jako środek probacyjny (art. 72 Kodeksu karnego). Jeżeli więc zawieszenie nauczyciela nastąpiło w związku z wszczęciem postępowania karnego, można zwrócić się do organu prowadzącego to postępowania z informacją o działaniach nauczyciela.

W stanie faktycznym pytania mamy do czynienia z dwoma zdarzeniami: godzeniem w dobre imię szkoły (twierdzenie, że uczniowie są zmuszani do podpisywania nieprawdziwych wyjaśnień) oraz znieważaniem innego nauczyciela (twierdzenie, że uczniowie są zastraszani przez pedagoga). Oba wskazane powyżej zdarzenia mogą stanowić przykład uchybienia godności zawodu, nawet wtedy, gdy nauczyciel nie wykonuje zadań służbowych i został zawieszony zgodnie z art. 85t ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1762). Dyrektor szkoły może złożyć do wojewody pismo o rozważenie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przeciwko nauczycielowi w związku z ujawnionymi nowym przewinieniami, podając okoliczności związane z zachowaniem nauczyciela oraz wskazując w miarę możliwości dowody.
Kolejny aspekt sprawy to kwestia mówienia nieprawdy na temat nauczyciela – pedagoga. Twierdzenia o zastraszaniu uczniów przez szkolnego pedagoga można rozpatrywać w kategorii znieważania funkcjonariusza publicznego. Zgodnie z art. 63 ust. 1 Karty Nauczyciela nauczyciel, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie Kodeks karny. Stosownie do art. 226 § 1 Kodeksu karnego, kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Na podstawie art. 63 ust. 2 Karty Nauczyciela organ prowadzący szkołę i dyrektor szkoły są obowiązani z urzędu występować w obronie nauczyciela, gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia zostaną naruszone. Mając na względzie powyższy przepis, może zaistnieć sytuacja, gdy dyrektor szkoły musi złożyć doniesienie do organów ścigania.

Ponadto pedagog, którego zachowanie nauczyciela dotyczy, może dochodzić swoich praw w procesie cywilnym z uwagi na naruszenie dóbr osobistych.