Czy istnieje podstawa prawna (jeśli tak to proszę o podanie), zgodnie z którą można przedłużyć kadencję dyrektorowi szkoły samorządowej? Jeśli nie, to jakie są inne możliwości, za wyjątkiem konkursu?

W 2023 r. nie ma prawnej możliwości przedłużenia kadencji urzędującego dyrektora szkoły publicznej. W świetle przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r., poz. 900) organy prowadzące szkół publicznych są zobowiązane przeprowadzić konkurs w wyniku, którego będzie wyłoniony kandydat na stanowisko dyrektora szkoły. Stosownie do art. 63 ust. 10 u.p.o. kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu; kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora. Powierzenie stanowiska dyrektora szkoły wyłonionemu w drodze konkursu kandydatowi jest zasadą, od której przewidziano w dalszych przepisach Prawa oświatowego dwa wyjątki. Na podstawie art. 63 ust. 12 u.p.o. organ prowadzący może powierzyć stanowisko dyrektora szkoły bez obowiązku przeprowadzania konkursu w dwóch sytuacjach: do konkursu nie zgłosił się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono żadnego kandydata. Prymat metody powierzenia stanowiska dyrektora szkoły w drodze konkursu został wielokrotnie potwierdzony w orzecznictwie sądów administracyjnych, które dość rygorystycznie podchodzą do kwestii powierzenia stanowiska dyrektora szkoły osobie niewyłonionej w drodze konkursu.

Instytucja przedłużenia powierzenia stanowiska dyrektora szkoły byłą instytucją szczególną, która nie została przewidziana w przepisach Prawa oświatowego, a w przepisach rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 493) oraz w przepisach ustawy z dnia 12 marca 2022 o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2023 r.,poz.103). Zgodnie z § 11h ww. rozporządzenia w przypadku konieczności obsadzenia stanowiska dyrektora jednostki systemu oświaty przed dniem 2 września 2020 r. organ prowadzący mógł przedłużyć powierzenie stanowiska dyrektorowi jednostki systemu oświaty na okres nie dłuższy niż do dnia 31 sierpnia 2021 r. Z kolei stosownie do art. 58a ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w przypadku konieczności obsadzenia stanowiska dyrektora jednostki systemu oświaty przed dniem 2 września 2022 r. organ prowadzący mógł przedłużyć powierzenie stanowiska dyrektorowi jednostki systemu oświaty, po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny oraz po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły lub placówki, na okres nie dłuższy niż do dnia 31 sierpnia 2023 r., jednak nie krótszy niż jeden rok szkolny.

Ustawodawca nie przewidział dla roku szkolnego 2023/2024 i lat następnych szczególnych rozwiązań, które pozwoliłyby na przedłużenie kadencji dyrektorowi szkoły albo pozwoliłyby na powierzenie stanowiska dyrektora szkoły bez organizowania konkursu. Przystąpienie do zorganizowania konkursu jest zatem jedynym możliwym działaniem organu prowadzącego w związku upływem kadencji dyrektora szkoły.