Czy nauczyciel może odmówić przyjęcia wychowawstwa po nauczycielu, który przechodzi na urlop zdrowotny? Nie uczył nigdy w tej klasie, a sam pracuje w szkole ostatni rok, gdyż przechodzi na świadczenie kompensacyjne.

Dyrektor kieruje szkołą, jest przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły oraz odpowiada m.in. za dydaktyczny i wychowawczy poziom szkoły (art. 7 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2018 r., poz. 967 ze zm.). Oddziałem opiekuje się nauczyciel wychowawca, a funkcję tę powierza dyrektor jako przełożony służbowy. W celu zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej nauczyciel wychowawca opiekuje się danym oddziałem w ciągu całego etapu edukacyjnego, o ile w szkole chociażby ze względów kadrowych istnieje taka możliwość (art. 96 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, Dz. U. z 2019 r., poz. 1148 ze zm.). Nauczycielowi nie przysługują roszczenia o odstąpienie od przydzielenia zadań służbowych, a w ramach wykonywania tzw. zadań statutowych i podstawowych obowiązków służbowych jest zobowiązany do rzetelnego realizowania zadań związanych z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą (art. 6 pkt 1, art. 42 ust. 2 pkt 2 KN). Zasadą jest więc przyjęcie przez nauczyciela funkcji wychowawcy, chyba że statut szkoły upoważnia nauczyciela do odmówienia przyjęcia funkcji w jakichś konkretnych przypadkach (art. 98 ust. 1 pkt 7 KN) lub dyrektor uwzględni wniosek nauczyciela umotywowany ważnymi względami jako jego przełożony służbowy (art. 7 ust. 1 KN). W przypadku, gdy nauczyciel odmawia podjęcia się funkcji wychowawcy w związku z zamiarem przejścia na świadczenie kompensacyjne, a możliwości rezygnacji z funkcji nie przewiduje statut danej szkoły, nauczyciel nie będzie wychowawcą tylko, gdy dyrektor zwolni go z tego obowiązku. Z kolei dyrektor, mając na względzie sytuację kadrową w szkole i zasadę ciągłości wychowawstwa, powinien najpierw rozważyć, czy istnieje możliwość powierzenia tej funkcji innemu nauczycielowi. W sytuacji konkretnej szkoły może się okazać, że obecnie wychowawstwa nie można powierzyć innemu nauczycielowi.