Czy uczniowie gimnazjum posiadający orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej o upośledzeniu intelektualnym w stopniu lekkim mogą kontynuować naukę w ogólnodostępnych szkołach ponadgimnazjalnych czy jedynie w ośrodkach szkolno-wychowawczych? Czy istnieją jakieś przepisy w tej kwestii, czy zależne jest to od szkoły? Czy praktyka nieprzyjmowania takich uczniów z tłumaczeniem, że jest takie ustalenie między szkołami, iż powinni oni kontynuować naukę w ośrodkach szkolno-wychowawczych jest zgodne z prawem?

USTAWA z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (ze zm.)

Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:

1) realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju;
(...)

4) dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej;
5) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami.

 Art. 71b. 1. Kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież, o których mowa w art. 1 pkt 5 i 5a, wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Kształcenie to może być prowadzone w formie nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach specjalnych i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5.

(...)

2. W zależności od rodzaju niepełnosprawności, w tym stopnia upośledzenia umysłowego, dzieciom i młodzieży, o których mowa w ust. 1, organizuje się kształcenie i wychowanie, które stosownie do potrzeb umożliwia naukę w dostępnym dla nich zakresie, usprawnianie zaburzonych funkcji, rewalidację i resocjalizację oraz zapewnia specjalistyczną pomoc i opiekę.

 O ile jednak na 2-im i 3-im etapie kształcenia w szkołach ogólnodostępnych (szkoła podstawowa i gimnazjum) uczeń ten może korzystać np. z dosotosowania warunków i form sprawdzianu/egzaminu odpowiednio do typu niepełnosprawności (także intelektualnej), o tyle w szkołach ponadgimnazjalnych takich możliwości nie ma. Nie ma także możliwości  zwolnienia z nauki drugiego języka obcego - co możliwe jest np. w gimnazjum.
Ponieważ o wyborze szkoły decydują rodzice, należy pomóc zarówno uczniowi, jak i rodzicom w podjęciu najlepszej decyzji dla dziecka/ucznia, wskazując powyższe uzasadnienia. Dużą rolę przy wyborze szkoły odgrywa doradca zawodowy, który bada predespozycje i możliwości ucznia i jest w stanie udzielić właściwej porady.