Jaka jest procedura przyznania uczniowi indywidualnego programu lub indywidualnego toku nauki?

Szkoły każdego typu, umożliwiają wybitnie zdolnym uczniom pobieranie nauki w nieco odmienny sposób, oferując indywidualny program lub indywidualny tok nauki, albo obie możliwości naraz. To dyrektor szkoły podejmuje decyzję odnośnie udzielenia zezwolenia na indywidualny program lub indywidualny tok nauki. Opis procedury w poszczególnych krokach ukazuje w sposób przejrzysty jak postępować w tego typu sprawach. 

Osoba odpowiedzialna: dyrektor szkoły

Termin:
Krok 1 i 2 – bez zbędnej zwłoki- po otrzymaniu wniosku.
Krok 3 – po upływie co najmniej jednego roku nauki, a w uzasadnionych przypadkach po śródrocznej klasyfikacji ucznia.
Krok 4 – bez zbędnej zwłoki – po udzieleniu zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki.

KROK 1. Analiza otrzymanego wnioskuzwiń..
Z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na indywidualny program lub indywidualny tok nauki, albo indywidualny program realizowany w indywidualnym toku nauki - mogą wystąpić:

• pełnoletni uczeń,
• niepełnoletni uczeń za zgodą rodziców (prawnych opiekunów) – z tym, że wymagany jest podpis obojga rodziców (prawnych opiekunów),
• rodzice niepełnoletniego ucznia (prawni opiekunowie) – wymagany jest podpis obojga rodziców (prawnych opiekunów),
• wychowawca klasy lub nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne, których dotyczy wniosek – za zgodą rodziców (prawnych opiekunów) albo pełnoletniego ucznia (§ 4 ust.2 rozporządzenia w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki – dalej: rozporządzenie).

Dyrektor sprawdza, czy do wniosku została dołączona opinia wychowawcy klasy, dotycząca predyspozycji, możliwości i oczekiwań ucznia. Opinia ta powinna zawierać również informację o dotychczasowych osiągnięciach ucznia (§ 4 ust.4 rozporządzenia).

Jeśli z wnioskiem o indywidualny program nauki wystąpił nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne (po wyrażeniu zgody przez pełnoletniego ucznia lub zgody jego rodziców), to powinien opracować indywidualny program nauki dla ucznia, dostosowany do jego uzdolnień, zainteresowań i możliwości edukacyjnych i dołączyć go do wniosku.

Może się zdarzyć, że uczeń posiada indywidualny program nauczania przygotowany poza szkołą. Wtedy program ten musi otrzymać akceptację nauczyciela, pod kierunkiem którego uczeń będzie ten program realizować.

W pracy nad indywidualnym programem nauki może uczestniczyć nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne w szkole wyższego stopnia, doradca metodyczny, psycholog, czy pedagog zatrudniony w szkole oraz zainteresowany uczeń ( § 5 ust. 3 rozporządzenia).

Dyrektor sprawdza, czy indywidualny program nauki nie obniża wymagań edukacyjnych wynikających ze szkolnego zestawu programów nauczania, ustalonego dla danej klasy (§ 5 ust. 2 rozporządzenia).

Indywidualny program lub tok nauki może realizować uczeń na każdym etapie edukacyjnym i w każdym typie szkoły (§ 3 rozporządzenia).

KROK 2. Wystąpienie o opinie do różnych organów
Dyrektor szkoły, po otrzymaniu wniosku i indywidualnego programu nauki dla ucznia, występuje o opinię do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Po jej otrzymaniu natomiast zasięga opinii rady pedagogicznej w tej sprawie (§ 6 rozporządzenia).

Po otrzymaniu pozytywnych opinii dyrektor wydaje odpowiednią decyzję administracyjną (art. 66 ust.1 ustawy o systemie oświaty – dalej: UoSO).

KROK 3. Wydanie decyzji administracyjnej
Zezwolenie na indywidualny program lub tok nauki może być udzielone po upływie co najmniej jednego roku nauki, a w uzasadnionych przypadkach po śródrocznej klasyfikacji ucznia (§ 4 ust. 1 rozporządzenia). Dyrektor udziela zezwolenia na czas określony, nie krótszy niż jeden rok szkolny (§ 7 ust. 3 rozporządzenia).

Dyrektor szkoły zezwala na indywidualny program lub tok nauki w przypadku pozytywnej opinii rady pedagogicznej i pozytywnej opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Jeśli dyrektor otrzyma, dodatkowo, pozytywną opinię organu sprawującego nadzór pedagogiczny to wydaje decyzję o możliwości realizacji w ciągu jednego roku szkolnego programu nauczania z zakresu więcej niż dwóch klas.

Dyrektor nie zezwala na indywidualny program lub tok nauki uczniowi, który nie spełnia jednego z warunków:

• brak wniosku w tej sprawie lub wniosek został złożony na początku roku szkolnego, w którym uczeń rozpoczął naukę w danej szkole (§ 6 i § 4 ust. 1 rozporządzenia),
• wniosek został złożony w ostatnim roku nauki, po klasyfikacji śródrocznej (§ 7 ust. 3 rozporządzenia),
• brak indywidualnego programu nauki (§ 6 rozporządzenia),
• uczeń przeszedł do innej szkoły i nie uzyskał pozwolenia na kontynuację indywidualnego programu lub toku nauki (§ 7 ust. 4 rozporządzenia),
• brak opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej lub opinia wydana przez poradnię jest negatywna (§ 7 ust. 1 rozporządzenia),
• negatywna opinia rady pedagogicznej (§ 7 ust. 1 rozporządzenia),
• negatywna opinia organu sprawującego nadzór pedagogiczny, w przypadku wniosku o zezwolenie na realizację w ciągu jednego roku szkolnego programu nauczania z zakresu więcej niż dwóch klas (§ 7 ust. 2 rozporządzenia),
• brak możliwości zapewnienia właściwej opieki ze strony nauczycieli swojej szkoły lub uzyskanie programu spoza szkoły, który zakłada osiągnięcie niższych wyników niż założone zostały one w szkolnym zestawie programów dla klasy, do której uczeń został przyjęty (§ 8 i § 5 ust. 2 rozporządzenia).

Dyrektor, wydając decyzję administracyjną o odmowie udzielenia zezwolenia (Art. 66 ust. 1a UoSO), informuje o możliwości wniesienia odwołania od decyzji, terminie i trybie, w jakim odwołanie ma być złożone (art. 104 i 107 Kodeksu postępowania administracyjnego).

KROK 4. Wyznaczenie uczniowi opiekuna i określenie zakresu jego obowiązków
Po udzieleniu zezwolenia na indywidualny program nauki dyrektor wyznacza uczniowi nauczyciela opiekuna i ustala zakres jego obowiązków (§ 8 rozporządzenia).

Uczeń realizujący indywidualny program nauki kształci się w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, które zostały przewidziane w szkolnym planie nauczania dla danej klasy, zgodnie z programem, który został dostosowany do jego uzdolnień, zainteresowań i możliwości edukacyjnych (§ 1 rozporządzenia).

Uczeń realizujący indywidualny tok nauki kształci się według innego systemu niż udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, przewidzianych w szkolnym planie nauczania dla danej klasy (§ 2 ust. 1 rozporządzenia) i jest klasyfikowany na podstawie egzaminu klasyfikacyjnego (§ 11 rozporządzenia).

Jeśli nie może sprostać wymaganiom z zajęć edukacyjnych nieobjętych indywidualnym programem lub tokiem nauki, nauczyciel prowadzący zajęcia może, na wniosek wychowawcy lub innego nauczyciela uczącego ucznia, dostosować wymagania edukacyjne z tych zajęć do indywidualnych potrzeb i możliwości tego ucznia. Należy jednak zachować wymagania, które wynikają z podstawy programowej (§ 10 rozporządzenia).