Odprawa emerytalna, gdy nauczyciel osiągnął wiek uprawniający do świadczenia kompensacyjnego po rozwiązaniu stosunku pracy. Pytanie: 28 lutego 2010 r. nastąpiło wygaśnięcie umowy o pracę-nauczyciel przebywał w stanie nieczynnym od 1 września 2009 r. W 2014 r. nauczycielka osiągnęła wiek uprawniający do świadczenia kompensacyjnego i z dniem 10 grudnia 2014 r. przeszła na to świadczenie. Od 1 marca 2010 r. do chwili obecnej nie pracowała. Czy należy teraz nauczycielowi wypłacić odprawę emerytalną? Jeżeli tak, to jaka podstawa prawna reguluje wypłatę takiej odprawy?

Art. 87 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym odprawa emerytalna przysługuje nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Nauczyciel opisany w pytaniu dopiero w 2014 roku spełnił warunki uprawniające do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zatem dopiero wówczas nabył prawo do odprawy emerytalnej. Prawo to nie powstaje jedynie w przypadku, gdy pracownik rozwiązuje stosunek pracy i od razu przechodzi na emeryturę. 

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1993 r. (sygn. akt I PRN 111/93, OSNC 1994/12/243): "Przewidziany w przepisach regulujących prawo do odprawy "związek" między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej może mieć nie tylko charakter przyczynowy, czasowy, ale także funkcjonalny."

Z uzasadnienia wyroku:

"...powstanie prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej nie musi mieć miejsca bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy, byleby między tym rozwiązaniem a powstaniem prawa do tych świadczeń zachodził „związek”. Może to być, oczywiście, związek przyczynowy i czasowy, ale wystarczy także związek funkcjonalny, gdyż w przeciwnym razie ustawodawca posłużyłby się bardziej restryktywną z punktu widzenia interesów pracownika formułą prawną, wymagającą np. by rozwiązanie stosunku pracy następowało „z powodu” (z przyczyny) nabycia prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej bądź też z powodu podjęcia przez strony (stronę) stosunku pracy działań zmierzających do uzyskania przez pracownika emerytury lub renty inwalidzkiej i uzyskania przez niego takiego świadczenia. Posługując się szerszym pojęciem „związku” ustawodawca pozostawił tym samym większą swobodę organom orzekającym w zakresie obejmowania prawem do odprawy także tych pracowników, w wypadku których rozwiązanie stosunku pracy nie zbiega się ściśle w czasie z nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej."