Pracownik zatrudniony w poradni p-p realizuje 20 godzin pensum dydaktycznego oraz 20 godzin poza pensum (do 40 godzin w tygodniu). Z przyczyn lokalowych realizuje swoje obowiązki w 4 dniowym tygodniu pracy pracując codziennie po 5 godzin plus wypracowując pracę poza pensum. Jeden dzień w tygodniu nie świadczy pracy. W ostatnim czasie w dniu, w którym nie przypada dzień roboczy pracownik otrzymał polecenie służbowe wykonania określonych obowiązków. Dyrektor wytłumaczył to tym, iż pracownik pozostaje do jego dyspozycji przez cały tydzień i musi wykonywać polecenia także w tym dniu. Nadmienię, iż z uwagi na 4 dniowy rozkład pracy, urlopy osób pracujących w 4 dniowym tygodniu pracy są rozliczane na zasadzie potrącania 10 godzin z każdego dnia wg siatki (10x4- urlop przeliczany na godziny). Proszę o wyjaśnienie, czy w przypadku realizacji obowiązków w trybie 4 dniowym uzasadnione jest wymaganie od pracownika stawiania się w "wolnym dniu" na naradach czy wykonywania innych obowiązków? Swój etat wypracowuje on w 4 dniach, co związane jest również z odpowiednim rozliczaniem urlopu. Czy praca w 5-tym dniu nie jest już pracą w godzinach nadliczbowych, jeśli w 4 pozostałych dniach nauczyciel wypracował całe swoje pensum i godziny poza pensum?

Nauczyciel poradni zatrudniony na pełen etat pozostaje do dyspozycji dyrektora przez 5 dni w tygodniu. Na podstawie art. 42c ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2019 r., poz. 2215 nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Nauczycielom dokształcającym się, odbywającym szkolenie branżowe, wykonującym inne ważne społecznie zadania lub - jeżeli to wynika z organizacji pracy w poradni - dyrektor szkoły może ustalić czterodniowy tydzień pracy. Warunki lokalowe poradni nie należą do żadnej z ww. sytuacji uprawniających do ustalenia 4 – dniowego tygodnia pracy, skoro poradnia pracuje przez 5 dni w tygodniu. W związku z tym dyrektor może również w piątym dniu pracy polecić chociażby wykonywanie zadań statutowych w siedzibie pracodawcy – np. udział w naradach (art. 42 ust. 2 pkt 2 KN); dotyczy to także innych zadań służbowych wykonywanych na stanowisku nauczyciela, które wymienia art. 42 ust. 2 KN. Skoro dyrektor (zgodnie z ww. przepisami) twierdzi, że nauczyciel pozostaje do jego dyspozycji przez 5 dni w tygodniu to wskazuje po pierwsze, że najprawdopodobniej dyrektor nie ustalił dla nauczyciela 4-dniowego tygodnia pracy, co zresztą w sytuacji podanej w pytaniu naruszyłoby art. 42c ust. 1 KN oraz po drugie, że organizacja pracy poradni wymaga obecności nauczyciela w pracy przez 5 dni w tygodniu. Ponadto przepisy KN nie stanowią, że nauczyciel każdego dnia ma do przepracowania tę samą liczbę godzin, a więc rozkład pracy w ciągu 5 dni nie musi być równomierny. Praca w piątym dniu tygodnia co do zasady nie jest więc pracą w godzinach nadliczbowych, ponieważ nauczyciel nie wykonuje jej w dniu wolnym od pracy. Jeżeli natomiast dyrektor przydziela danemu nauczycielowi w tygodniu obowiązki, których prawidłowe wykonywanie trwa ponad 40 godzin, wtedy dochodzi do przekroczenia czasu pracy nauczyciela (art. 42 ust. 1 KN); w sytuacji, gdy to przekroczenie wynika z realizowania zadań statutowych, samodoskonalenia, doskonalenia zawodowego lub przygotowywania się do zajęć, wówczas nauczyciel pracuje w godzinach nadliczbowych (art. 42 ust. 2 pkt 2 i 3 KN, art. 151 i n. ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, Dz. U. z 2019 r., poz. 1040 ze zm.).