Proszę określić procedurę oceny pracy nauczyciela?

Nauczyciel podlega ocenie swego przełożonego. Dyrektor szkoły ma więc prawo sprawdzić, na ile kadra nauczycielska wywiązuje się ze swoich obowiązków zawodowych. Przeprowadzenie takiej weryfikacji jest jednak dość sformalizowane. Poniższe kroki przeprowadzą Cię przez całą procedurę postępowania dyrektora podczas oceny pracy nauczyciela. 

W prawie oświatowym funkcjonuje kategoria prawna odnosząca się do oceny pracy nauczyciela. Karta Nauczyciela (dalej: KN) w art. 6a postanawia, że praca nauczyciela, z wyjątkiem pracy nauczyciela stażysty, podlega ocenie.

Kryteria oraz procedury dokonywania oceny pracy nauczyciela zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 21 grudnia 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (dalej: rozporządzenie).

Osoba odpowiedzialna: dyrektor szkoły

Terminy:
Krok 1. – w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku o dokonanie oceny.
Krok 3 – w ciągu 3 dni od daty zapoznania się z projektem oceny.
Krok 4. – po otrzymaniu oceny negatywnej.

KROK 1. Wniosek o ocenę
Oceny pracy nauczyciela dokonuje się w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące (§3. ust. 1 rozporządzenia) od dnia złożenia wniosku o dokonanie tej oceny. Jednakże ocena ta nie może być wystawiona wcześniej niż po upływie roku od poprzedniej oceny pracy nauczyciela lub oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu.

Do tego okresu nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności w pracy nauczyciela, które są dłuższe niż miesiąc i okresów ferii wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego.

Natomiast w przypadku dokonywania oceny pracy z inicjatywy:

• dyrektora szkoły,
• organu sprawującego nadzór pedagogiczny,
• organu prowadzącego szkołę,
• rady szkoły lub
• rady rodziców,
• dyrektor szkoły powiadamia o tym na piśmie nauczyciela co najmniej miesiąc przed dokonaniem oceny.

Ocena pracy nie traci swojej ważności z powodu upływu czasu. Przepisy nie określają również, jak często należy jej dokonywać. W odniesieniu do niektórych stanowisk istnieje natomiast wymóg, aby ocena była przeprowadzana we wskazanym okresie poprzedzającym jakieś zdarzenie, np. powierzenie stanowiska dyrektora (art. 6a ust. 1 KN).

KROK 2. Zapoznanie się z kryteriami oceny pracy nauczyciela
Kryteria oceny pracy nauczyciela precyzuje §2 ust. 6 i 7 rozporządzenia. Ocena oparta jest na ocenie realizacji obowiązków z art. 6 KN. Ponadto w ocenie należy uwzględniać wykonywanie przez nauczyciela obowiązków z art. 4 ustawy o systemie oświaty.

Norma ta zawiera nakaz kierowania się dobrem ucznia, troską o jego zdrowie, postawę moralną i obywatelską w działaniach dydaktycznych i wychowawczych. Nauczyciel musi szanować godność ucznia. Przy ocenie nauczyciela bierze się pod uwagę szczególne postanowienia statutu szkoły.

W §2. ust. 7 rozporządzenia ustalono, że przy ocenie obowiązuje zakaz brania pod uwagę przekonań religijnych i poglądów politycznych nauczyciela. Te kwestie standardowo należą do sfery prywatnej każdego obywatela. Wydaje się jednak, że ten zakaz jest istotnie zbyt wąski, są bowiem inne zagadnienia należące do sfery prywatnej każdego nauczyciela, które rozporządzenie pomija.

Zgodnie z §2. ust. 8 rozporządzenia dyrektor szkoły dokonuje oceny pracy nauczyciela, uwzględniając w szczególności:

• poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
• zaangażowanie zawodowe nauczyciela,
• jego aktywność w doskonaleniu zawodowym,
• działania w zakresie wspomagania wszechstronnego rozwoju ucznia,
• przestrzeganie porządku pracy.

KROK 3. Odwołanie od ustalonej oceny
Dyrektor szkoły jest obowiązany zapoznać nauczyciela z pisemnym projektem oceny i wysłuchać jego uwag i zastrzeżeń. Nauczyciel może zgłosić swoje uwagi na piśmie, jednak nie później niż w ciągu 3 dni od daty zapoznania się z projektem oceny.

Dyrektor szkoły doręcza nauczycielowi oryginał karty oceny pracy, której wzór stanowi załącznik do rozporządzenia. Odpis karty oceny pracy włącza się do akt osobowych nauczyciela.

Zgodnie z §6 ust. 1 nauczycielowi przysługuje odwołanie od ustalonej oceny. Jest ono rozpatrywane w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania przez zespół oceniający, powołany przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Zespół ten składa się z:

• przewodniczącego zespołu, którym jest przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą,
• przedstawiciela rady pedagogicznej szkoły,
• przedstawiciela rodziców wchodzących w skład rady szkoły, a w szkole, w której rada szkoły nie została powołana — przedstawiciela rady rodziców,
• właściwego doradcy metodycznego,
• przedstawiciela zakładowej organizacji związkowej, wskazanej przez nauczyciela.

Zespół oceniający może ustalić nową ocenę pracy lub podtrzymać ocenę kwestionowaną przez nauczyciela.

KROK 4. Konsekwencje otrzymania oceny negatywnej
Negatywna ocena pracy nauczyciela zatrudnionego poprzez mianowanie i na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony jest podstawą do rozwiązania z nim umowy z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia. Okres ten liczony jest od dnia otrzymania negatywnej oceny pracy (art. 23 ust. 1 pkt 5, art. 27 ust. 3 KN).