Zatrudniliśmy pracownika na zastępstwo za ciężarną kobietę, której umowa na czas określony przedłuża się do dnia porodu, w umowie osoby zastępującej był zapis: na czas określony w celu zastępstwa pracownika - ".... do czasu powrotu z usprawiedliwionej nieobecności w pracy, od dnia 02.01.2019 r."- czy pracownikowi zastępującemu umowa rozwiązuje się automatycznie w dniu porodu osoby zastępowanej? Na umowie nie było wpisanej daty końcowej, ponieważ nie wiedzieliśmy kiedy pracownica urodzi. Jaki tryb i jaką podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy wpisać w świadectwie pracy? Czy zapis "rozwiązanie umowy o pracę z upływem czasu, na który była zawarta" jest prawidłowy?

Istotą umowy o pracę zawartej na czas określony w celu zastępstwa pracownika podczas jego usprawiedliwionej nieobecności, jest konieczność zapewnienia ciągłości świadczenia pracy na konkretnym stanowisku oraz zapewnienie pracownikowi nieobecnemu powrót do pracy po dłuższej absencji, przy jednoczesnym ograniczeniu niektórych praw pracownika świadczącego pracę w ramach umowy na zastępstwo. Tym samym kategorycznie nie można w umowie o pracę na zastępstwo wpisywać daty jej końca, albowiem spowodowałoby to, że umowa taka byłaby po prostu umową na czas określony. Skutkowałoby to w przypadku nauczycieli z możliwością dochodzenia praw wynikających z prawa do odprawy albo w przypadku ciąży przedłużeniem umowy do dnia porodu (np. art. 251 § 4 pkt 1, art. 177 § 31 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy , tj. Dz. U. 2019, poz. 1040 z późniejszymi zmianami).
Z pytania nie wynika czy pracownica nieobecna zamierza korzystać z urlopu macierzyńskiego. Jeśli nie, to w takim przypadku umowa o pracę zawarta w celu zastępstwa rozwiązuje się z mocy prawa dzień po porodzie, albowiem dzień porodu jest w dalszym ciągu usprawiedliwioną nieobecnością. W sytuacji, gdy pracownica zastępowana zamierza korzystać z urlopu macierzyńskiego, a następnie z urlopu rodzicielskiego (bądź jednego z nich), to usprawiedliwiona nieobecność trwa nadal, a więc umowa na zastępstwo z uwagi na fakt, że została zawarta na czas usprawiedliwionej nieobecności w dalszym ciągu trwa.
Natomiast w przypadku, gdy pracodawca nie zamierza w dalszym ciągu zatrudniać pracownika na zastępstwo, pomimo, że usprawiedliwiona nieobecność pracownika zastępowanego trwa nadal, powinien umowę o pracę na zastępstwo wypowiedzieć. W takim przypadku jako podstawę ustania stosunku pracy w świadectwie pracy wskazuje się wypowiedzenie umowy o pracę przez jedną ze stron, czyli pracodawcę.