Czy jako dyrektor szkoły mam nadal obowiązek pilnować realizacji obowiązku szkolnego przez ucznia (lat 17, rocznik 2004)? Został zgłoszony do klasy 7, jest w moim obwodzie, nie realizuje obowiązku szkolnego, nie pojawił się w szkole (był obecny tylko 1 dzień), wcześniej realizował obowiązek w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. Czy mam prowadzić postępowanie egzekucyjne? Czy wystarczy, że złożyłem zawiadomienie do sądu rodzinnego? Powiadomienia i upomnienia pocztą zostały wysłane do matki tego ucznia – nie odbiera korespondencji, brak innej formy kontaktu.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1082) dyrektorzy publicznych szkół podstawowych kontrolują spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkałe w obwodach tych szkół. W świetle art. 42 ust. 2 pkt 1 Prawa oświatowego przez niespełnianie obowiązku szkolnego należy rozumieć nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50% dni zajęć w szkole podstawowej.

Egzekucja niespełnienia obowiązku szkolnego jest realizowana w trybie przepisów ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1427 ze zm.). Na podstawie art. 20 § 1 pkt 2 ww. ustawy organem egzekucyjnym właściwym do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w zakresie egzekucji obowiązku szkolnego jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania zobowiązanego (dziecka). W toku postępowania egzekucyjnego w administracji wierzycielem obowiązku szkolnego będzie dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w której obwodzie dziecko mieszka. Zobowiązanymi będą natomiast rodzice dziecka, które nie realizuje obowiązku szkolnego.

Wystosowanie zawiadomienia do sądu rodzinnego jest niewystarczające. Dyrektor szkoły powinien wysłać pisemne upomnienie zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego (art. 15 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). W przypadku gdy upomnienie nie przyniosło skutku w postaci realizacji obowiązku szkolnego przez ucznia, dyrektor szkoły wystawia, na podstawie art. 26 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, tytuł wykonawczy. Wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wraz z tytułem wykonawczym i załączonym do niego dowodem upomnienia zobowiązanego dyrektor szkoły przesyła odpowiednio wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi) do procedowania.