Czy jako dyrektor szkoły muszę wyjaśniać organizacji związkowej kryteria przyznawania dodatku motywacyjnego oraz podać jego wysokość?

Otrzymałem pismo od Komisji Międzyzakładowej „Solidarność”, która domaga się ode mnie jako dyrektora szkoły wyjaśnienia, jakimi kryteriami kieruję się przy ustalaniu wysokości dodatku motywacyjnego oraz abym podał informacje, w jakiej wysokości procentowej i liczbie przydzieliłem dodatek motywacyjny zatrudnionym nauczycielom. Czy mam obowiązek udzielać takich informacji komisji międzyzakładowej „Solidarność”? Zaznaczę, że nauczyciele pracujący w mojej szkole znają kryteria przyznawania dodatku motywacyjnego.

Niestety trudno jest odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie. Przepisy ustawy o związkach zawodowych wprost do tego nie zobowiązują. Ponadto warto zwrócić uwagę na to, że wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania dodatku określa w uchwale organ prowadzący, a nie dyrektor. Być może szczegółowa analiza regulaminu wynagradzania pozwoliłaby jednoznacznie odpowiedzieć na postawione pytanie

Organ prowadzący określa w uchwale warunki przyznania dodatku motywacyjnego

Ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego określono w § 6 rozporządzenia w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy. Organ prowadzący określa szczegółowe warunki przyznawania tego dodatku w trybie stosownej uchwały – regulaminie wynagradzania.

Organ prowadzący określa w uchwale wysokość dodatku motywacyjnego

Podobnie jest z wysokością dodatku motywacyjnego, na co wskazuje art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela.
Najczęściej odbywa się to przez określenie w regulaminie:

- puli środków przeznaczonych na ten cel w budżecie szkoły;
- maksymalnej i minimalnej wysokości dodatku;
- okresu przyznania dodatku.

Jeśli brak regulacji dot. przyznania dodatku motywacyjnego, dyrektora sam je ustala

Często zdarza się, że organ prowadzący ceduje na dyrektora szkoły, poprzez zawarcie odpowiednich zapisów w uchwale, obowiązek zarówno ustalenia wysokości, jaki i szczegółowych warunków przyzywania tego dodatku.

Kryteria przyznania dodatku, które są zawarte w regulaminie, stanowią podstawę do przyznania dodatku motywacyjnego poszczególnym nauczycielom w szkole przez dyrektora szkoły. Jeżeli regulamin nie zawiera takich regulacji, dyrektor szkoły sam decyduje, czy osiągnięcia danego nauczyciela mieszczą się w zakresie ogólnych warunków przyzwania tego dodatku, określonych w rozporządzeniu. Pozostaje pytanie, czy takie cedowanie lub działanie dyrektora są zgodne z prawem.

Organ prowadzący jest odpowiedzialny za uregulowanie sprawy przyznawania dodatków motywacyjnych

To na nim spoczywa obowiązek samodzielnego uregulowania stawki i warunków przyznawania dodatków motywacyjnych i nie może tego obowiązku przekazać innemu organowi (sygn. II SA/Ka 3149/01).

Rada gminy ustala zasady przyznania dodatku motywacyjnego

Rada gminy nie może delegować kompetencji do ustalenia regulaminu określającego zasady wypłacania dodatku motywacyjnego na dyrektora szkoły oraz współdziałające z nim organizacje związkowe (sygn. NK.II.J.S.0911-182/06). Powinna samodzielnie w uchwale określić kwoty dodatku motywacyjnego oraz uszczegółowić określone w rozporządzeniu warunki jego przyznania.

Kompetencje związku zawodowego

Art. 23 ustawy o związkach zawodowych określa ogólną kompetencję związków zawodowych. Związki zawodowe sprawują kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy oraz uczestniczą w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Jeżeli w powyższych sprawach zdaniem związku zawodowego postępowanie organu administracji państwowej i samorządu terytorialnego lub pracodawcy jest niezgodne z prawem lub narusza zasady sprawiedliwości, związek może wystąpić do właściwego organu z żądaniem spowodowania usunięcia we właściwym trybie stwierdzonej nieprawidłowości.

Związek zawodowy może kontrolować wynagrodzenia pracowników

Należy dodać, że uchwale z 16 lipca 1993 r. (sygn. I PZP 28/93) Sąd Najwyższy stwierdził, że zawarte w ustawie o związkach zawodowych uprawnienie do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy oznacza także uprawnienie do kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników.

Natomiast nie oznacza to automatycznie uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika bez jego zgody.

Dyrektor nie może ujawnić informacji o wynagrodzeniu pracownika

Ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego.