Czy należy się ekwiwalent za pranie odzieży nauczycielom chemii, plastyki, nauczycielowi przedszkola itp. (szkoła nie prowadzi żadnych doświadczeń) oraz sprzątaczkom, palaczom i konserwatorowi?

Stosownie do art. 237⁹ § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1510) pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe, oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie (§ 2). Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika (§ 3).

Przy ustalaniu, na którym stanowisku pracy należy zapewniać środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze należy odpowiedzieć na pytanie czy przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych odzież pracownika mogłaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu. Obowiązek zapewnienia środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego nie ma więc charakteru powszechnego.

Niewątpliwie, jeżeli w szkolnej pracowni są przeprowadzane doświadczenia z chemii czy z fizyki zapewnienie fartucha roboczego jest obowiązkiem pracodawcy. Podobnie w przypadku nauczyciela przedszkola - podczas pracy z maluchami odzież nauczyciela ulega częstemu zabrudzeniu. W przypadku pracowników niepedagogicznych: sprzątaczka, palacz, konserwator szkoła jest zobowiązana wyposażyć ww. pracowników w odpowiednią odzież roboczą.

Podkreślenia wymaga, że obowiązek wypłaty ekwiwalentu powstaje wtedy, gdy szkoła nie zapewnia prania odzieży ochronnej. Dopiero w takim przypadku, w którym pracownicy indywidualnie piorą swoje ubrania robocze, można wypłacać ekwiwalent.