Dyscyplinowanie nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, w związku z pełnieniem przez nich dyżurów, napotyka sprzeciw. Nauczyciel będąc na korytarzu część swoich podopiecznych ma w klasie, twierdzi, że oni mają potrzebę zabawy, posiłku itp. Czy w tej sytuacji szkoła zapewnia bezpieczne warunki przebywania uczniów w szkole? Jak doprowadzić do zapewnienia bezpiecznych warunków nauki i odpoczynku dla najmłodszych uczniów w naszej placówce.

Dyżury nauczycieli podczas przerw miedzy lekcjami pełnione są zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) - dalej r.b.h. Kwestie związane z dyżurami nauczycieli w trakcie przerw między lekcjami powinny zostać uregulowane w statucie szkoły. Podstawą zapisów w tej kwestii jest § 14 ust. 1 r.b.h. W zapisie § 14 prawodawca ustalił, iż uczniowie spędzają przerwy w zajęciach pod nadzorem nauczyciela. Ponadto w ust. 2 § 14 r.b.h. zapisano, że jeżeli pozwalają na to warunki atmosferyczne, powinno się umożliwić uczniom przebywanie w czasie przerw na świeżym powietrzu. Na podstawie statutu w szkole powinien zostać opracowany regulamin oraz harmonogram dyżurów nauczycieli w czasie przerw między lekcjami. Harmonogram dyżurów opracowywany jest na podstawie planu lekcji. Rozkład dyżurów powinien uwzględniać tez specyfikę szkoły. Za nadzór nad uczniami i zapewnieniem im bezpieczeństwa podczas lekcji, przerw między lekcjami i zajęć pozalekcyjnych odpowiedzialni są nauczyciele. Potwierdza to orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 3 stycznia 1974 r. (II CR 643/73), z którego wynika, że obowiązkiem administracji szkolnej i nauczycieli jest opieka i nadzór zapewniający bezpieczeństwo powierzonych im uczni na terenie szkoły. Obowiązek ten występuje wtedy, gdy uczniowie danej szkoły pozostają pod kierunkiem nauczycieli lub pracowników administracji szkolnej w czasie lekcji, przerw pomiędzy zajęciami i innych zajęć organizowanych przez szkołę. Dyżury na przerwach obowiązują wszystkich nauczycieli pracujących w danej szkole. Nie funkcjonuje w oświacie jakikolwiek przepis zwalniający określoną grupę nauczycieli z obowiązku pełnienia dyżurów między lekcjami. Za zapewnienie odpowiedniej organizacji pracy szkoły odpowiada dyrektor szkoły (art. 7 KN). Do kompetencji dyrektora szkoły będzie zatem należało zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w okresie zajęć organizowanych przez szkołę a w konsekwencji wyznaczenie dyżurów nauczycielskich w czasie przerw międzylekcyjnych. Również art. 6 KN w stosunku do nauczyciela stwierdza, że nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę. W przypadku braku woli współpracy nauczyciela istnieją instrumenty prawne dyscyplinujące nauczyciela: kary porządkowe i kary dyscyplinarne, ewentualnie rozwiązanie stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym (art. 52 k.p.). Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego.