Kilka lat temu do pracy w OKE został oddelegowany nauczyciel języka rosyjskiego. W szkole realizowano wiele godzin lekcyjnych, ze względu na dużą ilość klas. Ponadto szkoła zatrudniała trzech nauczycieli języka rosyjskiego (w tym jednego na zastępstwo za nieobecnego nauczyciela pracującego w OKE). W chwili obecnej brak jest godzin na trzy etaty języka rosyjskiego. Co w takim przypadku powinien zrobić dyrektor: wypowiedzieć umowę dla nauczyciela na zastępstwie w tym samym czasie wypowiedzieć umowę dla nauczyciela już zatrudnionego i zatrudnić go na zastępstwo (za nieobecnego nauczyciela OKE), czy można wręczyć wypowiedzenie nauczycielowi pracującemu w OKE?

Przede wszystkim nauczyciel zatrudniony w celu zastępstwa za oddelegowanego do pracy w OKE powinien być zatrudniony na czas określony na jeden rok szkolny, następnie każdego roku powinien otrzymywać umowę o pracę na kolejny rok szkolny, w wymiarze odpowiadającym aktualnym potrzebom szkoły. W takich przypadkach można z nauczycielem zawierać wiele umów na czas określony (kodeksowa zasada przekształcenia trzeciej umowy w umowę na czas nieokreślony nie ma zastosowania w przypadku nauczycieli).  

Ponadto zatrudnienie nauczyciela w celu zastępstwa za nieobecnego nauczyciela nie jest tożsame z zatrudnieniem " na zastępstwo" uregulowanym w kodeksie pracy. Nauczycieli w takim przypadku zatrudnia się po prostu na czas określony. Oczywiście w umowie można wpisać, że jest to zatrudnienie związane z zastępstwem konkretnego nauczyciela, jednak umowa taka powinna mieć określone daty jej obowiązywania.

W opisanym przypadku należy zastosować przepisy art. 20 Karty Nauczyciela. Wybierając nauczyciela do zwolnienia należy zastosować obiektywne kryteria zwalniania nauczycieli, biorąc pod uwagę m.in. rodzaj nawiązania stosunku pracy. Nauczyciel zatrudniony na czas określony (również w przypadku zastępstwa) może zostać w takim przypadku zwolniony i nie stosuje się do niego przepisów kodeksu pracy.

Z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2005 r.  (I PK 159/04):

"...art. 20 Karty Nauczyciela jest przepisem regulującym w sposób szczególny rozwiązywanie z nauczycielami stosunków pracy z przyczyn organizacyjnych, w tym z powodu częściowej lub całkowitej likwidacji szkoły. Normuje tę materię w całości. Przepis art. 20 Karty dotyczy rozwiązywania stosunków pracy niezależnie od podstawy ich nawiązania. Podstawa nawiązania stosunku pracy różnicuje jedynie sytuację nauczycieli w zakresie prawa do odprawy. Co warto podnieść, ustawodawca, który konsekwentnie rozróżnia umowy o pracę na czas nieokreślony oraz na czas określony i to nie tylko w fazie nawiązania stosunku pracy (art. 10), ale także jego rozwiązania (art. 27), w ust. 2 art. 20 stanowi o zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę, nie konkretyzując jej rodzaju (podobnie w art. 26). Oznacza to, że art. 20 Karty ma zastosowanie nie tylko do stosunków pracy z mianowania, ale także do wszystkich  -bezterminowych i terminowych - umownych stosunków pracy. "