Mam pytania o wpisy na świadectwie ukończenia klasy ósmej: 1. Czy wolontariatem jest bezpłatna gra w orkiestrze dętej lub bezpłatna praca na rzecz straży pożarnej w swojej miejscowości? 2. Czy jeżeli uczeń został zwycięzcą w zawodach wojewódzkich w siódmej klasie, to wpisujemy to osiągnięcie na świadectwie w ósmej klasie?

Ad 1.

Zgodnie z punktem 21 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1700) na świadectwach szkolnych promocyjnych i świadectwach ukończenia szkoły, w części dotyczącej szczególnych osiągnięć ucznia, odnotowuje się m.in. osiągnięcia w aktywności społecznej, w tym na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu.

Jeżeli poddamy analizie zapis punktu 21 załącznika, to okaże się, że kategorią zbiorczą są osiągnięcia w aktywności społecznej, w ramach których można wskazać te realizowane na rzecz środowiska szkolnego i a contrario te realizowane na rzecz innych środowisk. Jeżeli chodzi o wolontariat, to jest on podkategorią aktywności społecznej. Oznacza to, że aktywności, o których mowa w pytaniu, niezależnie od tego, czy są realizowane w formie wolontariatu, można uznać za osiągnięcia w aktywności społecznej.

Stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1057) wolontariusze mogą wykonywać świadczenia na rzecz m.in. organizacji pozarządowych, organów administracji publicznej, z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, jednostek organizacyjnych podległych organom administracji publicznej lub nadzorowanych przez te organy, z wyłączeniem prowadzonej przez te jednostki działalności gospodarczej. W świetle ww. przepisu wolontariusze mogą wykonywać świadczenia na rzecz Ochotniczych Straży Pożarnych, gdyż OSP można zaliczyć do organizacji pozarządowych w rozumieniu powyższej ustawy. Podobnie z orkiestrą dętą – jeżeli jest prowadzona przez organizację pozarządową, grę w niej można uznać za wolontariat.

Ad 2.

Stosownie do § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych świadectwa szkolne promocyjne, świadectwa ukończenia szkoły i zaświadczenia dotyczące przebiegu nauczania wydaje się na podstawie dokumentacji przebiegu nauczania prowadzonej przez szkołę. Zgodnie z punktem 21 załącznika nr 1 do ww. rozporządzenia na świadectwach szkolnych promocyjnych i świadectwach ukończenia szkoły, w części dotyczącej szczególnych osiągnięć ucznia, odnotowuje się m.in. uzyskane wysokie miejsca nagrodzone lub uhonorowane zwycięskim tytułem w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty albo organizowane co najmniej na szczeblu powiatowym przez inne podmioty działające na terenie szkół.

Na podstawie art. 134 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1082) w przypadku większej liczby kandydatów niż liczba wolnych miejsc do klasy I publicznej szkoły ponadpodstawowej na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego są brane pod uwagę m.in. szczególne osiągnięcia wymienione na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej, w tym uzyskanie wysokiego miejsca nagrodzonego lub uhonorowanego zwycięskim tytułem w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty albo organizowanych co najmniej na szczeblu powiatowym przez inne podmioty działające na terenie szkoły, z wyjątkiem tytułu laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej oraz tytułu laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, o których mowa w art. 132 Prawa oświatowego.

W myśl ww. przepisu w procesie rekrutacji do szkół ponadpodstawowych bierze się pod uwagę szczególne osiągnięcia wymienione na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej. To oznacza, że wystawiając świadectwo ukończenia szkoły, należy wpisać szczególne osiągnięcia z lat wcześniejszych, a nie tylko z klasy VIII szkoły podstawowej.