Nauczyciel dyplomowany zatrudniony z mianowania w roku szkolnym 2013/2014 miał pełny etat, następnie ze względów na to, że zmniejszyła się liczba klas w roku szkolnym 2014/2015 miał ograniczenie do 9/18, w następnym roku szkolnym 2015/2016, 9,08/18, natomiast w roku szkolnym 2016/2017 liczba godzin pensum dal nauczyciela wynosi 7,65/18. Na rok szkolny 2017/2018 nie ma już dla niego godzin. Proszę o odpowiedź na pytanie: z jakiego artykułu KN dać wypowiedzenie nauczycielowi i jaka mu przysługuje wysokość odprawy? Czy wysokość wypłaconej kwoty jest uzależniona od całego czy połowy jego etatu?

   Nauczyciel zatrudniony przez mianowanie powinien mieć cały etat - jest to jeden z wymogów takiej formy zatrudnienia. Wyjątkiem od tej zasady jest ograniczenie godzin do wymiaru nie niższego niż 1/2 etatu, na podstawie art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela. Nieprawidłowym jest większe ograniczanie ilości godzin nauczycielowi zatrudnionemu przez mianowanie, nawet za jego zgodą. W razie braku godzin w wymiarze co najmniej 1/2 etatu, z nauczycielem mianowanym rozwiązuje się stosunek pracy, a następnie można zawrzeć nowy, na mniejszą ilość godzin, ale na podstawie umowy o pracę.

Z pytania wynika, że nauczyciel jest zatrudniony nieprawidłowo. W 2016 roku dyrektor powinien wypowiedzieć nauczycielowi stosunek pracy na podstawie art. 20 KN, wypłacić sześciomiesięczną odprawę i zawrzeć nowy na podstawie umowy o pracę.

W chwili obecnej dyrektor mógłby porozumieć się z nauczycielem co do podstawy prawnej jego zatrudnienia (np. wspólne oświadczenie na piśmie, że od dnia 01.09.2016 stosunek pracy zawarty jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, choć tu pozostaje kwestia niewypłaconej odprawy z tytułu zwolnienia), albo wyrównać wynagrodzenie od początku roku szkolnego do wysokości 1/2 etatu (nieprzepracowane godziny nauczyciel mógłby zrealizować np. w formie zastępstw do końca roku szkolnego czy innych zajęć wynikających z potrzeb szkoły).

Odprawa z tytułu zwolnienia z art. 20 KN nauczycielowi mianowanemu przysługuje w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego z miesiąca przypadającego bezpośrednio przed ograniczeniem wymiaru godzin.

Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony następuje na podstawie art. 27 ust. 1 Karty Nauczyciela, gdy przyczyną zwolnienia nauczyciela jest brak godzin, a więc przyczyna ta leży po stronie pracodawcy a nie pracownika. W takim przypadku, o ile szkoła zatrudnia co najmniej 20 pracowników, nauczycielowi przysługuje odprawa z ustawy z 13.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (art. 8 w związku z art. 10 ust. 1), w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

W przypadku nauczycieli gimnazjów i nauczycieli szkół, w których będą prowadzone klasy gimnazjum, dla których brakuje godzin ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum, zastosowanie będzie miał art. 225 ustawy z 14.12.2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe, czyli przeniesienie w stan nieczynny, a w razie braku zgody nauczyciela - rozwiązanie stosunku pracy oraz odprawy na tych samych zasadach, co w art. 20 KN.