Typowanie przez dyrektora nauczycieli do nagród i odznaczeń

Dyrektor szkoły dysponuje systemem nagród i kar. Zarówno jedne, jak i drugie zostały opracowane w celu motywowania nauczycieli do jak najlepszej pracy z uczniami. Nagrody (nie tylko te finansowe) są bodźcami skłaniającymi ludzi do działania. Każdy człowiek lubi być bowiem chwalony za dobrze wykonane zadania.

Niektórym nauczycielom, tym oddanym szkole, traktującym pracę jako misję, wystarczy uśmiech, dobre słowo, uścisk ręki i pochwała. Jeśli te drobne gesty zostaną wykorzystane przez dyrektora, to powinien on sięgać po kolejne: odznaczenia, medale oraz nagrody finansowe: nagrodę dyrektora i organu prowadzącego.

Dla nauczycieli szczególnie się wyróżniających składa wnioski o nagrodę kuratora, a dla nielicznych, wybitnych – o nagrodę ministra. Zadaniem dyrektora jest zapoznanie wszystkich członków rady pedagogicznej i pracowników szkoły z „Kryteriami przyznawania nagród” opracowanymi przez organ prowadzący i ministra właściwego do spraw oświaty. Poniższe kroki pomogą przejść przez wszystkie etapy przyznawania różnego rodzaju nagród.

Osoba odpowiedzialna: dyrektor.

Terminy:
Krok 1. – w krótkim czasie po otrzymaniu kryteriów przyznawania nagród od organu prowadzącego.
Krok 2. – na posiedzeniu rady pedagogicznej, zwołanym przez dyrektora szkoły w celu zaopiniowania wniosków o nagrody i odznaczenia (ok. 15–20 września).
Krok 3. – do 20 września ( termin nagród określa właściwy organ).
Krok 4. – wnioski o nagrodę kuratora składa dyrektor szkoły do ok. 15 czerwca (termin wyznacza właściwy kurator); wnioski o nagrodę ministra do kuratora oświaty – do ok. 20 maja (termin wyznacza właściwy kurator); wnioski, które uzyskały pozytywną opinię kuratora oświaty lub organu sprawującego nadzór pedagogiczny, przekazuje się ministrowi do 30 czerwca
Krok 5. – ok. Święta Edukacji Narodowej – 14 października. 

KROK 1. Zapoznanie z kryteriami przyznawania
Dyrektor szkoły/placówki, w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego, gromadzi informacje na temat pracy nauczycieli, sporządza oceny ich pracy oraz oceny dorobku zawodowego za okres stażu.

Jako kierownik zakładu pracy decyduje w sprawach:

• przyznawania pracownikom nagród i udzielania kar (art. 39 ust. 3 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, dalej: UoSO),
• występowania z wnioskami w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli (art. 39 ust. 3 pkt 3 UoSO).

Kryteria przyznawania nagród dyrektora szkoły i organu prowadzącego dla nauczycieli i dla dyrektora szkoły ustala organ prowadzący szkołę (art. 49 ust. 2 KN). Dyrektor zapoznaje z nimi nauczycieli oraz pracowników szkoły, w krótkim czasie po ich otrzymaniu i systematycznie zaznajamia grono pedagogiczne z poprawkami, które organ prowadzący wprowadza do tych zapisów.

Dyrektor zapoznaje również nauczycieli z kryteriami, które muszą spełniać, aby otrzymać odznaczenie lub Medal KEN. Oczywiście, powinien przypomnieć członkom rady pedagogicznej najważniejsze treści uchwały organu prowadzącego przed wyrażeniem przez nią opinii w sprawie przyznania nagród ze specjalnego funduszu dla nauczycieli.

KROK 2. Wystąpienie do rady pedagogicznej i rady szkoły o opinię
Dyrektor decyduje w sprawach występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły/placówki, w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli i innych pracowników szkoły (art. 39 ust. 3 pkt 3 ustawy o systemie oświaty).

Z wnioskiem o nagrodę dyrektora dla nauczycieli, o odznaczenia i medale mogą występować:

• dyrektor szkoły,
• rada szkoły,
• rada pedagogiczna,
• rada rodziców,
• zakładowe organizacje związkowe.

Wszystkie wnioski o nagrody i odznaczenia muszą być zaopiniowane przez radę pedagogiczną i radę szkoły, jeśli została powołana (art. 41 ust. 2 pkt. 3 i art. 39 ust. 3 pkt. 3 UoSO). Rada pedagogiczna wyraża opinię w formie uchwały w sprawie wniosków o przyznanie nagrody dla typowanych nauczycieli.

W przypadku Medalu KEN wymagana jest pozytywna opinia rady pedagogicznej. Wniosek organu prowadzącego szkołę/placówkę o przyznanie Medalu KEN wymaga pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

Dyrektor zwołuje radę pedagogiczną w celu zaopiniowania wniosków o nagrody i odznaczenia w terminie tak dostosowanym, aby zdążyć przygotować wszystkie wnioski i dostarczyć je do organów w wymaganym czasie (dyrektor otrzymuje pisemną informację lub znajduje ją na stronie internetowej organu).

Organy prowadzące zastrzegają sobie w kryteriach przez nich opracowanych i uchwalonych, aby dyrektorzy szkół zarządzeniem powoływali komisję ds. nagród, której zadaniem jest opiniowanie wniosków o nagrodę dla nauczycieli i dyrektora szkoły. Decyzję o przyznaniu nagrody Dyrektora Szkoły dla nauczycieli podejmuje dyrektor (opiniuje ją rada pedagogiczna).

KROK 3. Przygotowanie wniosków na odpowiednich drukach
Dyrektor wypełnia odpowiednie formularze druków wniosków o nagrodę ministra i kuratora, wniosków o nagrodę organu prowadzącego i nagrodę dyrektora dla nauczycieli.

Dyrektor przygotowuje również wnioski o przyznanie orderów i odznaczeń państwowych. Wnioski składa się na odpowiednich drukach, które stanowią załącznik do rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 15 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczeń oraz wzorów odpowiednich dokumentów.

Wniosek o nadanie orderu lub odznaczenia powinien zawierać szczegółową informację o zasługach i osiągnięciach osoby, której dotyczy. W szczególności niezbędne jest wykazanie zasług po otrzymaniu ostatniego orderu lub odznaczenia (§ 3 ust. 1. rozporządzenia prezydenta RP).

Wnioskodawca przedstawia we wniosku informację o karalności osoby, której dotyczy wniosek (§ 3 ust. 2. rozporządzenia prezydenta RP). Do wniosku dołącza się zgodę kandydata na przetwarzanie danych osobowych.

Dyrektor szkoły ponosi odpowiedzialność za poprawne sporządzenie wniosku, tak pod względem formalnym, jak merytorycznym. Musi pamiętać, że wnioski zawierające błędy formalne (sporządzone niestarannie, nieprawidłowo, nieczytelnie, zawierające niewypełnione rubryki, złożone na nieodpowiednich drukach, bez wymaganych załączników) i złożone po terminie nie podlegają rozpatrzeniu.

Wnioski, które mają błędy formalne, są odrzucane przez komisję. Wnioski, które mają pozytywną opinię rady pedagogicznej i rady szkoły, przekazuje się do odpowiednich organów, gdzie przechodzą kolejną weryfikację.

KROK 4. Złożenie wniosków w określonym terminie
Dyrektor szkoły podejmuje decyzję w sprawie przyznania nagród dyrektora szkoły dla nauczycieli (po zaopiniowaniu wniosków przez radę pedagogiczną i komisję ds. nagród).

Dyrektor występuje z wnioskami o przyznanie nagród dla nauczycieli: nagrody Ministra Edukacji Narodowej, nagrody kuratora, organu prowadzącego szkołę (marszałka województwa, starosty powiatu, prezydenta miasta, burmistrza, wójta), oraz składa wnioski o medale i odznaczenia.

Nagrody przyznawane są do 14 października z okazji Dnia Edukacji Narodowej (§ 7 rozporządzenia MEN).

Wniosek o przyznanie nagrody kuratora lub nagrody organu sprawującego nadzór pedagogiczny dla nauczyciela zatrudnionego w szkole składa jej dyrektor, a dla dyrektora szkoły organ prowadzący (§ 6 rozporządzenia MEN).

Wniosek o przyznanie nagrody ministra za pośrednictwem właściwego kuratora oświaty lub organu sprawującego nadzór pedagogiczny dla nauczyciela składa dyrektor, a dla dyrektora organ prowadzący (§ 5 rozporządzenia MEN).

KROK 5. Wręczenie nagródz
Nagrody dla nauczycieli oraz dyrektora wręcza się w Dniu Edukacji Narodowej – podczas uroczystości z okazji święta wszystkich pracowników oświaty (art. 74 KN).

Dyrektor najczęściej organizuje akademię w swojej szkole. Aby usatysfakcjonować nagradzane osoby, dyrektorzy starają się nadać temu świętu odpowiednią oprawę. Do szkoły zapraszają władze oświatowe, przedstawicieli organów prowadzących, media. Często też szkoły odwiedzają dostojnicy państwowi i kościelni.

Uroczystość tę wspierają rada rodziców i rada szkoły jeśli zostały powołane. Z okazji tego święta, również innym nauczycielom i pracownikom szkoły wręczane są przez przedstawicieli władz państwowych, samorządowych, ministerstwa, organów sprawujących nadzór pedagogiczny, organów prowadzących odznaczenia, ordery, Medale Komisji Edukacji Narodowej.

W tym dniu daje się nagrody w ministerstwie i organizowane są spotkania z nagradzanymi nauczycielami u wojewodów i kuratorów czy w organach prowadzących.

Dyrektor, przed wręczeniem dokumentów, przygotowuje ich kserokopie, które wpina do teczek akt osobowych nauczycieli w ramach gromadzenia informacji o ich pracy, osiągnięciach i sukcesach.

Nauczyciel, który otrzymał nagrodę, otrzymuje pismo o jej przyznaniu od kuratora, ministra i organu (kopię również umieszcza się w teczce akt osobowych). W celu ułatwienia pracy w przyszłości, dyrektor może prowadzić „rejestr otrzymanych nagród i odznaczeń przez nauczycieli i pracowników szkoły."