W gminie działa organizacja ZNP. Zgodnie z przepisami, wszyscy pracodawcy składają się na wynagrodzenie prezesa, zatrudnionego w jednej ze szkół. Okazuje się, że jedna z moich nauczycielek – zatrudniona na część etatu u mnie, a na cały etat w innej szkole jest członkiem ZNP. Który pracodawca ponosi koszty związane z wynagradzaniem prezesa? Czy obie szkoły będą proporcjonalnie obciążone tymi kosztami? W takiej sytuacji za jednego członka ZNP płaci się dwa razy?

Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 263) pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem osoby wykonującej pracę zarobkową zwolnionej:

1) z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej – na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 2,

2) od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia – na podstawie art. 31 ust. 3 lub od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia – na podstawie art. 31 ust. 4

odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji – w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

W świetle ustawy o związkach zawodowych w zakładzie pracy pracownicy są reprezentowani przez zakładową organizację związkową albo międzyzakładową organizację związkową. Każda z tych organizacji reprezentuje pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy wobec tego pracodawcy. Z reprezentacją pracowników wobec każdego z pracodawców wiąże się obowiązek pracodawcy zapewnienia wynagrodzenia dla działacza związkowego zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy. W celu prawidłowej realizacji obowiązku pracodawca musi dysponować liczbą zatrudnionych u siebie pracowników będących członkami zakładowej (międzyzakładowej) organizacji związkowej. Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługuje w proporcji do liczby członków zatrudnionych przez pracodawcę (art. 31 ustawy o związkach zawodowych). Z tego przepisu wynika, że dla celu ustalenia wysokości zwolnienia (zniżki godzin) pracownik jest liczony raz. W sytuacji wskazanej w pytaniu, ZNP powinien wskazać, w której szkole uwzględniać nauczyciela (zatrudnionego w dwóch szkołach) jako pracownika. Prawo do zwolnienia jest uzależnione od liczby zrzeszonych pracowników, a nie od liczby etatów.