Witam. Czy nauczyciel ma prawo odmówić przyjęcia wychowawstwa klasy? Czy akceptacja arkusza organizacyjnego szkoły przez Radę Pedagogiczną nie powoduje tym samym przyjęcia tego obowiązku?

Zgodnie z Ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (ze zm.):

Art. 39. 1. Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności: 1) kieruje działalnością szkoły lub placówki i reprezentuje ją na zewnątrz; (…) 6) wykonuje inne zadania wynikające z przepisów szczególnych; 3. Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach: 1) zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki.

Art. 41. 2. Rada pedagogiczna opiniuje w szczególności: 1) organizację pracy szkoły lub placówki, w tym tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych, oraz organizację kwalifikacyjnych kursów zawodowych, jeżeli szkoła lub placówka takie kursy prowadzi; (…) 4) propozycje dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.

Oznacza to, że do kompetencji dyrektora należy przydzielanie obowiązków nauczycielom, natomiast rada pedagogiczna propozycje te opiniuje. Dobrym zwyczajem praktykowanym przez dyrektorów jest przeprowadzenie rozmowy i przygotowanie nauczyciela do przyjęcia nowych obowiązków przed zebraniem rady pedagogicznej. Jeśli zakres czynności obejmuje kontynuację pracy nauczyciela w danym oddziale (wychowawstwo, nauczanie przedmiotów), nauczyciel ma świadomość takiej konieczności, natomiast, jeśli nauczyciel otrzymuje nowe obowiązki – rozmowa indywidualna jest znacznie skuteczniejsza. Takie postępowanie nie tylko przygotuje nauczyciela do nowych obowiązków, ale także „zaoszczędzi” czas na zebraniu. Do kompetencji rady pedagogicznej należy opiniowanie m. in. propozycji przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Opinia – w odróżnieniu od uchwały - nie jest wiążąca dla dyrektora.