1. Od września do przedszkola będzie uczęszczała dziewczynka z niepełnosprawnością sprzężoną. Czy musi być dla niej zatrudniony nauczyciel wspomagający, czy wystarczy pomoc nauczyciela? Jeśli nauczyciel, to czy wystarczy, że ma skończoną oligofrenopedagogikę? 2. Dziecko z zespołem Downa ma opinię. Czy zajęcia z rewalidacji mogą być prowadzone z tym dzieckiem przez nauczyciela po oligofrenopedagogice?

ad1) Zgodnie z zapisem § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2020 r., poz. 1309 – dalej Rozporządzenie) w przedszkolach ogólnodostępnych, innych formach wychowania przedszkolnego, a także w szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu m.in. na niepełnosprawności sprzężone, zatrudnia się w celu realizacji wskazań zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego:
• nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej (tzw. nauczyciel wspomagający) lub
• pomoc nauczyciela.
Wynika z tego, że do pracy z dzieckiem obciążonym niepełnosprawnością sprzężoną można zatrudnić i nauczyciela wspomagającego, i pomoc nauczyciela.
Co do kwalifikacji, stwierdzić należy, że wykształcenie z zakresu edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną (oligofrenopedagogiki), zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. z 2019 r., poz. 1450) jest wykształceniem z zakresu pedagogiki specjalnej, z uwagi na to, że program studiów podyplomowych z oligofrenopedagogiki ukierunkowany jest na kształtowanie kompetencji do pracy z osobami niepełnosprawnymi, ze szczególnym uwzględnieniem osób z niepełnosprawnością umysłową w każdym typie szkoły.
Jeżeli chodzi o kwalifikacje pomocy nauczyciela, to Rozporządzenie nie wprowadza szczegółowych wymagań w tym zakresie. Osoba zatrudniona na tym stanowisku, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 936) musi legitymować się wykształceniem przynajmniej podstawowym. Pomoc nauczyciela jest stanowiskiem obsługowym. Warunki zatrudnienia określone są w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1282).
ad 2) Zgodnie z § 7 ust. 10 Rozporządzenia dyrektor powierza prowadzenie zajęć rewalidacyjnych nauczycielom lub specjalistom posiadającym kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności ucznia. Z kolei kwalifikacje nauczycieli określone są w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1289). Paragraf 23 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi, że kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych, uwzględniających indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów niepełnosprawnych posiada osoba, która:
• ukończyła studia wyższe lub zakład kształcenia nauczycieli, w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów, na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki, lub
• posiada wykształcenie na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki oraz przygotowanie pedagogiczne, a ponadto ukończyła studia podyplomowe, zakład kształcenia nauczycieli lub kurs kwalifikacyjny, w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów.
Jeżeli oprócz oligofrenopedagogiki nauczyciel posiada kwalifikacje do nauczania w przedszkolu, może prowadzić zajęcia rewalidacyjne.