Czy nauczyciel praktycznej nauki zawodu posiadający kwalifikacje zgodnie z paragrafem 6 ust. 3 rozp. MEN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2017 r. poz. 1575 ze zm.), tj. świadectwo dojrzałości i dokument potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zakresie zawodu, którego będzie nauczać, oraz przygotowanie pedagogiczne (150 godz.), może rozpocząć staż na stopień nauczyciela kontraktowego? Jeśli tak, to czy w uzasadnieniu można powołać się na art. 9.1. dot. wymagań kwalifikacyjnych na stanowisko nauczyciela? W jakiej formie wówczas uzupełnić wykształcenie nauczyciela (strona pierwsza aktu nadania)?

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2019 r., poz. 2215 ze zm., zasadą jest, że stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje. Wyjątkowo, w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, mogą zostać określone wypadki, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli, uwzględniając w szczególności potrzeby kształcenia zawodowego. Taka szczególna sytuacja zachodzi w przypadku przedstawionym w pytaniu, ponieważ nauczyciel nie ukończył studiów wyższych ani zakładu kształcenia nauczycieli, ale posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela praktycznej nauki zawodu w branżowych szkołach I stopnia, branżowych szkołach II stopnia, technikach i szkołach policealnych, w tym w szkołach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, ponieważ posiada świadectwo dojrzałości i dokument potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zakresie zawodu, którego będzie nauczać, oraz przygotowanie pedagogiczne (w przypadku nauczycieli praktycznej nauki zawodu niezbędny wymiar zajęć z zakresu przygotowania pedagogicznego wynosi nie mniej niż 150 godzin); ponadto do pracy w szkole nauczyciel powinien posiadać co najmniej dwuletni staż pracy w zawodzie, którego będzie nauczać, zgodnie z § 6 pkt 3 i § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2020 r., poz. 1289).

Na podstawie art. 9b ust. 1 pkt 1 KN warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu zawodowego jest spełnienie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3 KN, odbycie stażu, zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego nauczyciela oraz: w przypadku nauczyciela stażysty – uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po przeprowadzonej rozmowie. Stażem jest okres zatrudnienia nauczyciela w szkole w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, rozpoczętego i realizowanego w trybie i na zasadach określonych w przepisach rozdziału 3a KN. Jeśli więc nauczyciel oprócz kwalifikacji wymienionych w pytaniu dodatkowo posiada co najmniej dwuletni staż pracy w zawodzie, którego będzie nauczać, oraz zostanie zatrudniony przynajmniej na ½ etatu najpóźniej w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć w roku szkolnym (art. 9d ust. 1 KN), będzie mógł realizować staż.

W przypadku takiego nauczyciela nie wskazuje się w dokumentacji art. 9 ust. 1 pkt 1 KN, ponieważ nauczyciel nie spełnia wymogów kwalifikacyjnych wymienionych w tym przepisie. Podstawę prawną określającą posiadane kwalifikacje sanowi art. 9 ust. 2 KN oraz § 6 pkt 3 ww. rozporządzenia. W akcie nadania stopnia awansu nauczyciela kontraktowego w miejscu przeznaczonym na wykształcenie należy wymienić faktycznie posiadane kwalifikacje, wymienione w pytaniu, oraz dodatkowo informację o wymaganym stażu pracy w nauczanym zawodzie (załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, Dz.U. z 2020 r., poz. 2200).