Nauczyciel przebywał na urlopie bezpłatnym do 1 września 2014 r. Wiem, że obecnie planuje przejść na urlop ojcowski, a po nim skorzystać z urlopu tacierzyńskiego. Czy pracownik ma prawo po urlopie ojcowskim wykorzystać jeszcze urlop tacierzyński? Jeśli tak – jakie są warunki przejścia na urlop ojcowski, a jakie w przypadku urlopu tacierzyńskiego?

Zasady udzielania urlopu ojcowskiego oraz urlopu tacierzyńskiego wynikają z przepisów Kodeksu pracy. Pracownik-ojciec, który powraca z urlopu bezpłatnego, ma takie samo prawo jak każdy inny pracownik do wykorzystania przysługującego mu urlopu ojcowskiego, a później urlopu tacierzyńskiego, jeśli matka dziecka zrezygnuje z części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego lub uprawniają do tego inne okoliczności.

Maksymalnie 2 tygodnie płatnego urlopu ojcowskiego

Zgodnie z art. 1823 § 1 Kodeksu pracy pracownik-ojciec (biologiczny lub adopcyjny) wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

• do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia (ojciec biologiczny);
• do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia (ojciec adopcyjny).

Urlop ojcowski może być udzielany równolegle z urlopem macierzyńskim.

Pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego w odpowiednim terminie

Urlopu ojcowskiego udziela się na pisemny wniosek. Obowiązkiem pracownika jest złożenie wniosku o udzielenie urlopu ojcowskiego co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem tego urlopu. Jeśli wniosek został złożony w terminie przewidzianym w Kodeksie pracy, pracodawca jest związany wnioskiem pracownika.

Co jeśli pracownik nie zachował 7-dniowego terminu na udzielenie wniosku?

Gdyby pracownik nie złożył w wymaganym czasie wniosku o udzielenie urlopu ojcowskiego, np. chciał przejść na urlop ojcowski od 1 września, a wniosek złożył dopiero 29 sierpnia, pracodawca nie byłby związany tym wnioskiem.

Wniosek o urlop ojcowski złożony z uchybieniem terminu może być przez pracodawcę rozpatrzony na zasadzie dobrowolności

Jeśli pracownik spóźni się ze złożeniem wniosku i pozostanie mniej niż 7 dni przed planowanym urlopem, pracodawca według uznania zdecyduje, czy udzielić pracownikowi urlopu mimo uchybienia terminu. Będzie to zależało wyłącznie od woli pracodawcy.

Urlop ojcowski może być udzielony nawet z dnia na dzień, jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę.

Pracownik może złożyć wniosek po raz kolejny – tym razem zachowując ustawowy termin

Zaznaczyć jednak należy, że jeśli pracodawca odmówi udzielenia pracownikowi urlopu ojcowskiego ze względu na niedotrzymanie terminu złożenia wniosku z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem, pracownik może ponownie złożyć wniosek z zachowaniem przewidzianego w Kodeksie pracy terminu. W takim przypadku pracodawca będzie takim wnioskiem związany, jeśli oczywiście pracownik nadal wychowuje dziecko w określonym wieku.

Warunkiem udzielenia urlopu tacierzyńskiego jest rezygnacja przez matkę z części urlopu macierzyńskiego

Pracownik ma również prawo wykorzystać przysługujący mu urlop tacierzyński na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Urlop tacierzyński jest dostępny dla pracownika-ojca tylko wtedy, gdy matka dziecka zdecyduje się zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu macierzyńskiego i wrócić do pracy. To właśnie wtedy pracownik-ojciec może podjąć decyzję o podjęciu urlopu tacierzyńskiego.

Wymiar urlopu tacierzyńskiego

Wymiar urlopu tacierzyńskiego zależy od tego, ile urlopu macierzyńskiego wykorzystała matka dziecka.

Jeśli matka wykorzysta po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, może zrezygnować z pozostałej części urlopu. Ta niewykorzystana część urlopu macierzyńskiego przysługuje pracującemu ojcu.

Należy pamiętać również o tym, że łączny wymiar urlopu macierzyńskiego i tacierzyńskiego nie może przekroczyć:

• 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
• 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
• 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
• 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
• 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Jakie informacje ojciec powinien zawrzeć we wniosku o udzielenie urlopu tacierzyńskiego?

We wniosku w sprawie udzielenia urlopu tacierzyńskiego powinny znaleźć się następujące informacje:

• data rozpoczęcia urlopu tacierzyńskiego;
• to, że ojciec opiekuje się dzieckiem;
• data urodzenia dziecka;
• oświadczenie, w jaki wymiarze matka dziecka wykorzystała urlop macierzyński.

Dobrą praktyką jest dołączenie do wniosku zaświadczenia z zakładu pracy matki dziecka. W tym zaświadczeniu powinna być podana informacja o tym, że matka zrezygnowała z części urlopu oraz jaką część urlopu wykorzystała.

Bieg urlopu tacierzyńskiego powinien rozpoczynać się tuż po dacie rezygnacji z urlopu macierzyńskiego

Warunkiem udzielenia urlopu tacierzyńskiego jest to, by część urlopu wykorzystywana przez pracownika-ojca przypadała bezpośrednio po terminie rezygnacji z części urlopu macierzyńskiego przez pracownicę-matkę.

W takim wypadku pracodawca nie może odrzucić wniosku o udzielenie urlopu – bez względu pozostaje fakt, że bezpośrednio przed złożeniem wniosku pracownik korzystał z urlopu bezpłatnego czy urlopu ojcowskiego.