W szkole nie funkcjonuje księga zastępstw. Jaka podstawa prawna wskazuje na jej założenie? Czy związek zawodowy może wnioskować o założenie takiej księgi? Czy w szkole powinien być regulamin przydzielania zastępstw za nieobecnych nauczycieli?

Obowiązujące przepisy, w tym ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2019 r., poz. 2215 oraz ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, Dz. U. z 2019 r., poz. 1148 ze zm. nie przewidują prowadzenia w szkole dokumentu o nazwie „księga zastępstw”. Natomiast jego istnienie może przewidywać statut konkretnej szkoły (wówczas postanowienie statutu stanowi podstawę prawną), a w razie braku takiego postanowienia statutowego o prowadzeniu księgi zastępstw może zdecydować dyrektor jako organ odpowiedzialny za organizację doraźnych zastępstw i przełożony służbowy wszystkich pracowników szkoły – art. 98 ust. 1 pkt 5 i art. 68 ust. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, Dz. U. z 2019 r., poz. 1148 ze zm. Żaden przepis nie stanowi, że organizacja związkowa nie może występować z wnioskami do pracodawcy, a więc w ramach ogólnych kompetencji związanych z reprezentowaniem zbiorowych praw pracowników organizacja ta może zwrócić się do dyrektora o założenie i prowadzenie księgi zastępstw także, gdy statut szkoły nie zawiera postanowień w tym przedmiocie – art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 263). Natomiast taki wniosek nie jest wiążący dla dyrektora, a więc dyrektor samodzielnie zdecyduje, czy wprowadzi taki dokument, gdy statut go do tego nie zobowiązuje. Również żaden obowiązujący przepis, w tym ustaw KN i KP, nie przewiduje istnienia w szkole dokumentu o nazwie „regulamin przydzielania zastępstw”. Jeśli statut szkoły przewiduje istnienie takiego dokumentu, to postanowienie statutu stanowi podstawę prawną jego obowiązywania. W braku takiego postanowienia, dyrektor jako organ odpowiedzialny za organizację zastępstw i przełożony służbowy wszystkich pracowników może (ale nie musi) wprowadzać takiego regulaminu na podstawie art. 68 ust. 5 PO.